Algemeen
Werken met paarden is een privilege op zich, maar toch blijven jonge paarden extra bijzonder! Nog zo puur, er zijn zoveel voorwerpen, emoties, situaties die nog volkomen nieuw zijn. Iedere sessie is weer een verassing en dat is prachtig. Tijdens de jonge jaren pakken we de koffers in met waardevolle informatie die we kunnen gebruiken op de ontdekkingstocht van later. De basis waar we op terug kunnen vallen, keer op keer! Het doet mij veel om te weten dat een jong paard een fijne start krijgt, een eerlijke en oprechte start wat past bij het karakter van het paard.
“Tijdens de jonge jaren pakken we de koffers in voor de ontdekkingsreis van later.”
Mijn tip voor jou?
Paarden kunnen dingen die wij van ze vragen prima uitvoeren, vooral als we het op de juiste manier vragen. En dan worden wij als eigenaren enorm trots, het is dan ook heel menselijk om meer te willen en steeds iets sneller te willen doorpakken. Wees je hier bewust van. Dit is een veel gemaakte fout door veel paardeneigenaren.
De sleutel tot succes wanneer we werken met jonge paarden zit niet in hoe snel we iets kunnen bereiken, maar in de kwaliteit van de basis die je neerzet. Om een goede basis neer te leggen heb je geduld nodig, in verbinding blijven met het jonge paard en de behoefden van het paard. Soms gaan we toch te snel en denken we dat het paard er fysiek wel klaar voor is. Op het oog kunnen we natuurlijk wel zien hoe grote spiergroepen zich ontwikkelen, maar we kunnen niet door het lichaam heen kijken. Konden we dat maar, gelukkig worden er genoeg onderzoeken gedaan die ons als trainer en eigenaar helpen het lichaam (en de biomechanica) van het paard beter te begrijpen. Daarnaast kan een paard fysiek ergens klaar voor zijn, maar is die er mentaal ook klaar voor?
Geduld dus. Het is onze taak als verzorger en eigenaar om de behoefden van ons paard boven ons verlangen te plaatsen. Ten alle tijde.
Waarom is dit een "apart" onderdeel
Wat mij betreft zijn er veel "aparte" onderdelen binnen het verzorgen, opvoeden, trainen en beheren van het paard. Er zijn zoveel dingen waar je rekening mee moet/kunt houden. En het onderdeel "jonge paarden" is gewoonweg niet te vermijden. Er wordt een veulen geboren en negen van de tien keer worden er met die geboorte ook verwachtingen en dromen geboren van de eigenaar van het veulen. Wat heel "normaal" is voor ons als mens.
We dienen echter wel rekening te blijven houden met de emotionele en fysieke behoefden van zo een jong paard gedurende de eerste levensjaren en fases.
Wat een jong paard in de eerste levensjaren ervaart, observeert en leert heeft enorm veel invloed op de algehele ontwikkeling van het paard.
Persoonlijk hecht ik er veel waarde aan dat het paard altijd paard mag zijn en dat het de ruimte krijgt zijn persoonlijkheid te ontwikkelen en grenzen te verkennen. Vooral in de eerste jaren zal het paard wel eens iets doen wat niet gewenst is, happen bijvoorbeeld. Het is oké dat ze kun mening willen uiten, maar het is belangrijk om een jong paard te leren op wat voor manier ze dit laten zien. Ten slotte zijn wij geen paarden, wij zijn mensen. Wanneer ik een jong paard leer dat ze iets beter niet kunnen doen bij mij (dus bij mensen) let ik erop dat ze zich niet onderdrukt voelen. Onderdrukking kan ernstige gevolgen hebben voor de emotionele ontwikkeling, emotionele ontwikkeling kan op den duur weer gevolgen hebben voor de lichamelijke ontwikkelingen.
Om veel redenen, waarvan vele niet benoemd zijn hier, zijn "jonge paarden" wel degelijk een vak apart. Maar wederom wel weer een prachtig vak binnen de paardenwereld.
Wanneer kan een jong paard in training?
Dit hangt deels af van de definitie van "training", zo begint een paard al met leren vanaf het moment waarop die geboren is. En kun je er bijvoorbeeld niet omheen om een jong paard al te leren wat een halster is. Hoe het moet lopen aan een halstertouw, wat het geven van voetjes betekent. Oh, en lekker borstelen bijvoorbeeld! Voor het welzijn is het belangrijk om het lichamelijke "trainen" even te laten voor wat het is.
Over het algemeen wordt het lichamelijke trainen (tegenwoordig) tussen een jaar of 3 en 4 opgepakt. Dit zijn vaak korte sessie met de focus op het bekendmaken met voorwerpen zoals zwepen, dekens, dekjes, sprayflacons etc. Je kunt ook al oefenen met het uit de groep halen voor langere periodes. Indien het paard zover is kan er ook gewerkt worden aan het bekend maken van het verkeer en buiten wandelen. Alles wat ze in hun jong-volwassen levenfase als vanzelfsprekend zouden moeten ervaren.
Grondwerken (zo min mogelijk longeren in een cirkel) kan ook al vanaf 3,5 jarige leeftijd. Wil je longeren gebruik dan vooral lange rechte stukken en vermijd voltes. Een (correcte) volte is voor een volgroeid paard al lastig, laat staan een jong paard wat het natuurlijke instinct heeft om rechtuit over een weide te galopperen. Langdurig werken op een volte kan negatief invloed hebben op de groeischijven in het lichaam van het jonge paard.
Houd er ook rekening mee dat jonge paarden nog niet heel lang met volle aandacht aanwezig kunnen blijven. Je kunt beter 3 x 10 minuten oefenen of 2 x 15 minuten dan 1 x 30 minuten. Veel herhaling, korte trainingsmomenten en ruime pauzes doet het vaak goed bij veel jonge dieren.
Het aller-aller belangrijkste? Het jonge paard leren kennen voor de individu die het is. Leer het paard lezen, jonge paarden hebben weinig meegemaakt en zullen vrij duidelijk durven aangeven wat ze van iets vinden of hoe ze zich voelen. Neem de tijd om het gedrag in je op te nemen, naast het feit dat dit jou helpt zal het paard je dankbaar zijn en zich gehoord voelen. Een win-win voor de band tussen paard en mens.